Cukrzyca – największa epidemia XXI wieku.
Otyłość, insulinooporność, stan przedcukrzycowy, zespół metaboliczny i cukrzyca typu 2 osiągnęły stan ogólnoświatowej epidemii. Nie ma chyba osób, spośród czytających ten artykuł, które nie są narażone na któryś z tych stanów bezpośrednio lub pośrednio. Wiedza na ten temat nie jest jeszcze tak powszechna i niewiele osób rozumie jak są one między sobą powiązane. Jest teraz jasne, że mają one te same przyczyny, leżące w stylu życia i oddziaływaniu środowiska, a więc wymagają takiego samego traktowania. Najważniejsze, że jesteśmy w stanie w 100% im zapobiec, a w niektórych przypadkach całkowicie odwrócić ich przebieg.
Z powodu tych powiązań, aby je opisać, dr Francine Kaufman jako pierwsza użyła terminu diabesity, który powstał z połączenia słów diabetes (pol. cukrzyca) i obesity (pol. otyłość). Diabesity można zdefiniować jako zespół metabolicznych dysfunkcji, które wahają się od łagodnego zaburzenia równowagi cukru we krwi do pełnoobjawowej cukrzycy typu 2. Diabesity, czyli cukrzyco-otyłość, jest połączeniem objawów, które obejmują:
- otyłość brzuszną
- dyslipidemię: niskie stężenie cholesterolu HDL, wysokie stężenie cholesterolu LDL i wysoki poziom trójglicerydów
- wysokie ciśnienie tętnicze krwi
- wysoki poziom cukru we krwi
- zapalenie układowe naczyń
- skłonność do tworzenia zakrzepów
Trudno sobie wyobrazić jak poważny i daleko idący problem stanowi dzisiaj cukrzyco-otyłość. Dotyczy on ponad miliarda ludzi na całym świecie, w tym 100 milionów Amerykanów i 50% Amerykanów powyżej 65. roku życia. Najnowsze statystyki wskazują, że cukrzyco-otyłość może być obecnie najczęstszą przyczyną chorób przewlekłych i śmierci na świecie, a oczekuje się jej wpływ drastycznie wzrośnie w najbliższych 25 latach.
Problem ten nie dotyczy jedynie Amerykanów. W Polsce wg GUS (Główny Urząd Statystyczny) w 2009 roku nadwagę lub otyłość miało 61,4% mężczyzn i 44,6% kobiet. Dlatego nie możemy dłużej udawać, że sytuacja w naszym kraju nie jest jeszcze taka zła. Ważne jest, żeby jak najszybciej podjąć działania mające na celu zapobiegnięcie tej epidemii.
Czy wiesz co to jest cukrzyca ?
Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną która uszkadza komórki trzustki, co skutkuje brakiem wytwarzanej przez nie insuliny. Stanowi ona około 8% wszystkich przypadków zachorowań na cukrzycę. Najczęściej dotyczy dzieci, młodzieży i osób przed 30. rokiem życia, dlatego nazywana jest cukrzycą młodzieńczą. Osoby chore na cukrzycę typu 1 żyją i funkcjonują prawie normalnie dzięki podawaniu insuliny.
Cukrzyca typu 2 nazywana cukrzycą wieku dorosłego jest chorobą metaboliczną charakteryzującą się wysokim stężeniem glukozy we krwi oraz insulinoopornością. Stanowi ona około 90% przypadków cukrzycy. Insulinooporność oznacza, że insulina produkowana przez trzustkę w normalnej lub nawet zwiększonej ilości nie jest w stanie skutecznie obniżyć stężenia glukozy we krwi, ponieważ komórki, do których insulina powinna tą glukozę dostarczyć są niewrażliwe na jej działanie. W wyniku tego we krwi krąży bez celu zbyt duża ilość glukozy, a co za tym idzie zbyt duża ilość insuliny. To mechanizm błędnego koła.
Insulinooporność w większości krajów jest główną przyczyną starzenia się i śmierci.
Za główną przyczynę cukrzycy typu 2 uważana jest otyłość. Jej leczenie powinno polegać głównie na zmianie stylu życia czyli na zwiększeniu aktywności fizycznej oraz wprowadzeniu odpowiedniej diety. Jeżeli zmniejszenie stężenia glukozy we krwi w ten sposób okazuje się niemożliwe, wprowadza się doustne leki w formie tabletek, a w niektórych przypadkach nawet leczenie insuliną podawaną w zastrzykach.
Stan przedcukrzycowy przez wiele lat poprzedza cukrzycę typu 2. Wiele osób zapewne jeszcze o nim nie słyszało –w Polsce nie jest nazywany nawet chorobą. Nazywa się go również insulinoopornością, zespołem metabolicznym, zespołem X. i określa jako coś „przedchorobowego”, zalecając obserwację i wykonywanie okresowych badań celem monitorowania. Niestety większość pacjentów i lekarzy lekceważy ten stan, który jest tak samo groźny jak cukrzyca typu 2, a różni się tylko stopniem rozwinięcia.
Stan ten, tak jak podałem na początku, został określony i nazwany diabesity, co po polsku można przetłumaczyć jako cukrzyco-otyłość i pod tą nazwą będzie zapewne określany w Polsce. Cukrzyco-otyłość pojawia się między niewielką insulinoopornością i nadwagą a otyłością i cukrzycą typu 2.
Większość ludzi którzy mają nadwagę, wysoki poziom trójglicerydów, niski poziom HDL oraz wysokie ciśnienie tętnicze mają cukrzyco-otyłość nie wiedząc o tym. Narażeni są na ryzyko zachorowania na choroby przewlekłe takie jak: cukrzyca typu 2, miażdżyca, choroba wieńcowa, zakrzepica, nowotwory. Występuje u nich zwiększone ryzyko zawału serca, udaru mózgu, przedwczesnego zgonu. Można śmiało powiedzieć, że cukrzyco-otyłość jest główną przyczyną obniżenia średniej długości życia.
CUKRZYCO-OTYŁOŚĆ TO UKRYTA CUKRZYCA KTÓRA JEST GŁÓWNĄ PRZYCZYNĄ CHORÓB PRZEWLEKŁYCH I OBNIŻENIA ŚREDNIEJ DŁUGOŚCI ŻYCIA.
Cukrzyco-otyłość stanowi duże zagrożenie również dlatego, że niediagnozowana przez lekarzy jako choroba a jedynie jako „stan przedchorobowy”, jest lekceważona, co bardzo ułatwia rozwój innych chorób przewlekłych.
Cukrzyca typu 2 różni się od tego stanu tylko tym, że mamy przekroczone dopuszczalne stężenie glukozy we krwi, a to dodatkowo powoduje szereg powikłań takich jak: uszkodzenie siatkówki oka, które prowadzi do upośledzenia widzenia; uszkodzenie nerek, którego konsekwencją może być ich niewydolność; uszkodzenie nerwów obwodowych i rozwinięcie tzw. „stopy cukrzycowej”; choroba niedokrwienna serca, naczyń kończyn dolnych oraz naczyń mózgowych.
Lekarze przepisują wtedy leki na obniżenie poziomu glukozy i kiedy wraca on do normy uważają, że choroby nie ma. Problem jednak pozostaje, a Ty nawet nie wiesz, że jesteś poważnie narażony na zawał, udar czy nowotwór, a w konsekwencji przedwczesną śmierć.
Cukrzyco-otyłość, podobnie jak cukrzyca typu 2, jest już ogólnoświatową epidemią zdrowotną, największą w XXI wieku.
Cukrzyco-otyłość dotyka ponad 1,7 miliarda ludzi. Naukowcy ostrożnie szacują, że do roku 2020 zachoruje na nią co drugi Amerykanin, ale u 90% z nich nie zostanie ona rozpoznana!
Niepokojący jest fakt, że tą epidemią są coraz bardziej zagrożone dzieci. W USA rośnie pierwsze pokolenie, które jest bardziej chore i umrze w młodszym wieku niż ich rodzice. Po raz pierwszy w historii ludzkości obniża się przewidywana długość życia.
Epidemia ta stanowi jedną z głównych przyczyn przedwczesnej śmierci ludzi na całym świecie. Jest prawie całkowicie spowodowana stylem życia, na który duży wpływ mają czynniki środowiskowe.
Cukrzyco-otyłości możemy zapobiec i wyleczyć, nie za pomocą leków, ale usuwając przyczyny, poprzez zmianę stylu życia i uwarunkowań środowiskowych.
Nawet osoby, które uważają, że są otyłe, bo ich mama czy babcia też taka była i twierdzą, że nie mogą nic z tym zrobić, bo to wina genów, mogą, wprowadzając zmiany w swoim stylu życia, uniknąć otyłości i chorób będących jej konsekwencją. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Czy geny mają znaczenie?.
Sprawdź czy jesteś w grupie ryzyka cukrzyco-otyłości: Ukryta cukrzyca cz. II
autor: Andrzej Matuszewski